Verander je verhaal, verander de wereld
23/07/2025
Hoe de inzichten van Villoldo ons leren anders waar te nemen
Stel dat het verhaal dat we over de wereld vertellen, haar lot mede bepaalt?
Prikkelende gedachte, nietwaar? Want het suggereert dat de werkelijkheid niet vastligt, maar gevormd wordt door hoe wij kijken, voelen, denken en vooral: door welk verhaal we geloven. En in ons westerse baseren we dat verhaal meestal op causaliteit en rationaliteit. Het één volgt uit het andere… En van het één komt nu eenmaal het ander. Dat is het belangrijkste analysekader in onze cultuur. Logisch toch?
Hoewel…
Er zijn ook andere perspectieven.
De wereld als projectie van ons innerlijk
De Amerikaanse psycholoog, medisch antropoloog en sjamaan Alberto Villoldo nodigt ons uit om ook andere manieren van waarnemen te hanteren. In zijn boek De Hoeders van de Aarde beschrijft hij vier niveaus van waarneming, gebaseerd op de tradities van de Q’ero-sjamanen uit de Andes. Elk niveau staat voor een andere manier van de werkelijkheid benaderen; en elk niveau creëert zijn eigen verhaal.
De Slang: staat voor de fysieke werkelijkheid, acties zijn gebaseerd op oorzaak en gevolg. Hier los je problemen op door directe actie.
Het betreft het logische, rationele niveau.
De Jaguar: het emotionele veld, waarin oude pijn, trauma’s en angsten het verhaal kleuren. Hier speelt empathie en heling een rol.
Dit is het psychologische niveau.
De Kolibrie: het zielsverhaal: gebeurtenissen krijgen betekenis binnen een groter geheel. We herkennen thema’s, patronen, symboliek, richting.
Het niveau van de ziel.
De Adelaar: het spirituele niveau: een bewustzijn waarin alles met alles verbonden is. Hier zien we dat de wereld een spiegel is van ons innerlijk. We zijn de dromers zijn in een levend, meedromend universum.
Dit is een mythisch perspectief.
Het perspectief van de Adelaar vertelt ons dat de wereld geen machine is, maar een levend veld van bewustzijn waarin alles resoneert. Een reusachtig filmscherm waarop wij onze innerlijke film projecteren; een idee dat al in Plato’s allegorie van de Grot naar voren kwam. Een verticale manier van waarnemen, die een mate van narratieve intelligentie vraagt.
Het verhaal als sleutel
Het perspectief van de Adelaar is een mythologisch perspectief. Het niveau van betekenisgeving. Over wie we zijn en wat we te doen hebben op deze aarde.
Als we denken dat de wereld gevaarlijk is, benaderen we haar met angst. Als we geloven dat de aarde uitgeput is, reageren we met schuld of machteloosheid. Als ik mezelf herhaaldelijk vertel dat ik altijd pech heb, wordt dat een ‘self fulfilling prophecy’.
Maar als ik mijn verhaal verander (Ik heb altijd geluk bv. ) verandert alles. Dat leert de Adelaar ons.
Van regels naar resonantie
Zolang we de manier waarop we kijken niet veranderen, blijven we in dezelfde loop. De wetten en maatregelen (vanuit angst en controle-dwang) die we bedenken om grip te krijgen op maatschappelijke en ecologische problemen is vooral dweilen met de kraan open. We blijven zo dezelfde wereld in stand houden.
Kijken vanuit het perspectief van de adelaar, zorgt dat we begrijpen dat we wereld een projectie is. De wereld wordt betekenisvol. Een levende werkelijkheid.
Innerlijke verschuiving
Maar om zo te kijken, moeten we eerst naar binnen leren kijken. Elke grote verandering begint met een innerlijke verschuiving. Met een andere waarneming. Mijn verhaal over de wereld, is niet zomaar mijn verhaal, maar een draad in het grotere weefsel van bewustzijn.
De Adelaaar nodigt me uit ‘inzicht’ en ‘uitzicht’ opnieuw af te stemmen en herinnert me eraan dat vrede in de wereld niet kan ontstaan zolang ik zelf nog allerlei innerlijke conflicten en pijn heb op te lossen. Dat perspectief is niet passief, maar radicaal helend. Want als ik ophoud met het volgen en het voeden van verhalen die verdelen en aanzetten tot haat, dan zend ik een andere frequentie uit. Ik verander het bewustzijnsveld.
Dat is geen naïef idealisme, maar een oud spiritueel principe en ook in de Kwantumtheorie wordt dit fenomeen nu bevestigt.
‘Zo binnen, zo buiten. Zo boven, zo beneden’
Fig 1. Hilma af Klint, Group IX/SUW, The Swan, No. 1, 1915
Als genoeg mensen leren kijken vanuit compassie, heelheid en afstemming, kan het wereldverhaal kantelen, niet door macht, maar door een collectief ontwaken in bewustzijn.
Van lot naar plot
Alles wat ik waarneem, weerspiegelt iets van binnen. Anders zou ik het niet opmerken. Daarom stel ik me de vraag: in welk verhaal leef ik? Ben ik getuige van een wispelturig lot, of ben ik een dromer die bewust meeschrijft aan een nieuw plot?
De Vier Inzichten van Villoldo helpen mij mijn verhaal en te herkennen, het voortdurend te herschrijven, en zo de wereld van binnenuit te herscheppen.
En zo dromen wij de wereld tot bestaan.
______________________________________________________________________________________________________________________________
Mini-oefening: Verander je perspectief, verander je verhaal
Alberto Villoldo reikt een krachtige oefening aan om je perspectief te verruimen en je verhaal te herschrijven:
Stap 1: Het oude verhaal
Schrijf een kort verhaal (een halve pagina is genoeg) over jezelf vanuit de slang- en de jaguar-waarneming.
Wat is er achtereenvolgens gebeurd in je leven? Waar worstelde je mee? Waar zat de pijn? Welke trauma’s liep je op?
Dit is het verhaal over hoe het leven is gegaan, met alle pijn, tegenvallers, overtuigingen en vaste patronen.
Stap 2: Het zielsperspectief
Schrijf nu hetzelfde verhaal, maar dit keer vanuit het perspectief van je ziel (de Kolibri en de Adelaar). Stel je voor dat je op een hoger niveau, vóór je geboorte (in het Hiervoormaals) afspraken hebt gemaakt over de lessen die je in dit leven wilde leren. En dat alles wat zich voordoet, bedoeld is om jou dichter bij jezelf te brengen. Hoe ziet het verhaal er dan uit? Waarom heb je bepaalde ervaringen ‘gekozen? Wat hebben de crisis je geleerd? Wat is er ontsloten? Welke gaven, inzichten of talenten heb je daardoor ontwikkeld?
Schrijf dit tweede verhaal vanuit mildheid en wijsheid. In dit verhaal is je leven een ‘herinneringsweg’, je bent op pad om je te herinneren wat je opgave is en zo te worden je wie je bent en zo mede-hoeder van de Aarde te worden,
(c) Mieke Bouma
