Speech Chaplin
26/09/2022
Charlie Chaplins speech uit ‘The Great Dictator’ – Nog steeds actueel.
Charlie Chaplin is één van de meest iconische figuren uit de geschiedenis van de film. Vooral bekend is hij door zijn rollen in de stomme films, producties waarin niet gesproken wordt. Toch verbrak hij de stilte met onder andere zijn optreden in de satirische en spottende film “The Great Dictator”. Zijn speech aan het einde van de voorstelling wordt regelmatig gezien als de beroemdste filmtoespraak ooit. En nog steeds actueel!
De speech:
‘Sorry. Maar ik wil geen keizer worden. Dat is niets voor mij. Ik wil niemand overheersen of overwinnen. Ik wil – als het kan – iedereen helpen. Joden, heidenen, zwarte mensen en blanken. Mensen willen elkaar helpen. Zo zijn mensen. We willen leven voor elkaars geluk, niet voor elkaars ellende. We willen niet haten of verachten. Op deze wereld is er genoeg ruimte voor iedereen en de goede aarde is rijk. Ze kan aan ieders behoefte voldoen. Onze manier van leven kan vrij zijn en mooi. Maar we zijn de weg kwijtgeraakt. Hebzucht heeft onze zielen vergiftigd en de wereld doordrongen van haat en dat heeft tot ellende en bloedvergieten geleid.
We hebben snelheid ontwikkeld maar onszelf toch aan banden gelegd. Machines die overvloed gaven, hebben ons afhankelijk gemaakt. Kennis heeft ons cynisch gemaakt. Onze slimheid hard en onvriendelijk. We denken te veel en voelen te weinig. Meer dan machines hebben we menselijkheid nodig. Meer dan slimheid hebben we vriendelijkheid en zachtmoedigheid nodig. Zonder deze kwaliteiten zal het leven gewelddadig worden en zal alles verloren gaan.
Het vliegtuig en de radio hebben ons nader tot elkaar gebracht. De aard van deze uitvindingen schreeuwt om de integriteit van mensen, schreeuwt om universele broederschap. Eenheid en gelijkheid van ons allen. Zelfs nu bereikt mijn stem miljoenen mensen over de hele wereld. Miljoenen wanhopige mannen, vrouwen en kleine kinderen. Slachtoffers van een systeem dat mensen laat martelen en onschuldigen gevangenzet.
Tegen diegenen die mij kunnen horen zeg ik: Wanhoop niet’. De ellende die nu heerst is slechts de laatste stuiptrekking van hebzucht. De bitterheid van mensen die bang zijn voor menselijke vooruitgang. De haat van deze mensen zal eindigen. Dictators zullen sterven. En de macht die ze van de mensen hebben afgenomen zal terugkeren. Zolang mensen sterven zal de vrijheid niet verloren gaan.
Soldaten! Werk niet voor bruten. Werk niet voor mensen die jullie verachten en tot slaaf maken. Die jullie leven regisseren en jullie vertellen wat jullie moeten doen, denken en voelen. Die jullie drillen, bepalen wat jullie eten, jullie als vee behandelen en als kanonnenvlees gebruiken.
Werk niet voor deze onnatuurlijke mensen. Machinemensen met een machinegeest en machineharten. Jullie zijn geen machines, geen vee. Jullie zijn mensen! Jullie hebben de liefde voor de mensheid in jullie harten. Jullie haten niet. Alleen de niet-geliefden haten. Niet-geliefden en on-natuurlijken. Soldaten! Vecht niet voor slavernij, maar voor vrijheid. In Lucas 17 staat: ‘Het Koninkrijk Gods is in mensen’. Niet in één man of één groep, maar in álle mensen. In jullie!
Jullie! De mensen! Jullie hebben de macht! De macht machines te ontwikkelen. De macht om geluk te creëren. Jullie, de mensen, hebben de macht om dit leven vrij en mooi te maken. Om van dit leven een prachtig avontuur te maken. In naam van de democratie…, laten we deze macht gebruiken. Laten we ons verbinden. Laten we vechten voor een nieuwe wereld. Een fatsoenlijke wereld. Een wereld waarin mensen een kans hebben om te werken. Waar de jeugd een toekomst heeft en ouderen zekerheid. Door deze dingen te beloven kwamen bruten aan de macht.
Maar ze liegen! Zij zullen hun beloftes niet nakomen. Dat doen ze nooit. Dictators bevrijden zichzelf, maar ze houden de mensheid in slavernij. Laten we vechten om de wereld te bevrijden. Om de grenzen te verwijderen. Weg met hebzucht, haat en onverdraagzaamheid. Laten we vechten voor een wereld van redelijkheid, een wereld waar wetenschap en vooruitgang leiden tot geluk van alle mensen! Soldaten! In de naam van de democratie: ‘Laten we ons verenigen!’
Terug